Kiến trúc cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính ra đời nhằm quy hoạch, xây dựng, phát triển các thành phần thuộc cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính trong một chỉnh thể thống nhất; xây dựng các nguyên tắc chủ đạo đảm bảo tính liên kết, tích hợp, khả năng kết nối, chia sẻ thông tin, dữ liệu giữa các đơn vị trong ngành Tài chính, giữa Bộ Tài chính với các cơ quan, tổ chức, cá nhân ngoài ngành Tài chính; hỗ trợ xây dựng Chính phủ điện tử (E-Government) ngành Tài chính, hướng tới xây dựng tài chính số (Digital Finance) dựa trên dữ liệu lớn và dữ liệu mở; tạo nền tảng cho ngành Tài chính tiếp cận, nắm vai trò chủ động, kiến tạo và đi đầu trong việc chuyển đổi sang nền tài chính số hiện đại tại Việt Nam. 

Kiến trúc cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính là cơ sở để các đơn vị thuộc Bộ Tài chính thực hiện xây dựng, phát triển hệ thống thông tin, dữ liệu quốc gia về tài chính đảm bảo tính đồng bộ, hạn chế trùng lặp, tiết kiệm chi phí, thời gian triển khai; kế thừa, sử dụng lại hệ thống thông tin, dữ liệu, hạ tầng công nghệ đã được đầu tư; tăng cường khả năng giám sát, đánh giá hiệu quả đầu tư. Nâng cao tính linh hoạt khi xây dựng, triển khai các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính phù hợp với thông lệ quốc tế, thực tiễn tại Việt Nam và Bộ Tài chính.

Mô hình kiến trúc tổng thể của cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính bao gồm 8 lớp: Lớp nguồn dữ liệu; lớp tích hợp dữ liệu; lớp tổng kho dữ liệu tài chính (Data Hub); lớp dữ liệu khai thác (Data Marts); lớp phân tích và báo cáo thông minh; lớp quản lý phân phối dữ liệu; lớp quản lý phân cấp và dữ liệu tham chiếu; lớp quản trị dữ liệu (Data Governance). 8 lớp này thực hiện các chức năng từ việc cung cấp dữ liệu nguồn, tích hợp, thu nhận, chuẩn hóa, lưu trữ, phân tích, trực quan hóa dữ liệu tổng hợp từ các nguồn, đến việc phân phối sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả, an toàn, kiểm soát chất lượng và thống nhất của dữ liệu.

Lộ trình triển khai kiến trúc cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính gồm 2 giai đoạn. 

Giai đoạn 1 (2019-2022): Giai đoạn này nhằm chuẩn bị sẵn sàng về mặt thể chế, chính sách và hạ tầng để xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính (NDBAF) theo kiến trúc Data Hub. Dữ liệu tổng hợp về tài chính có khả năng cung cấp đầu ra là các dạng báo cáo, Dashboard, KPIs dự báo về quản lý tài chính nhà nước và tiếp tục mở rộng đối với các chủ đề dữ liệu quản lý thị trường tài chính, bảo hiểm... Trong đó sẽ thử nghiệm áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) trong lĩnh vực thuế và hải quan để giải quyết các bài toán nghiệp vụ phức tạp như: Quản lý rủi ro, chống gian lận thuế... từ đó đúc rút kinh nghiệm triển khai, phát triển nguồn nhân lực để sẵn sàng áp dụng trong tất cả các lĩnh vực thuộc quản lý của Bộ Tài chính.

Giai đoạn 2 (2023-2025): Mở rộng phạm vi cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính với dữ liệu đầu vào là dữ liệu bán cấu trúc hoặc dữ liệu phi cấu trúc. Áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), máy học (Machine Learning) trong xử lý dữ liệu lớn vào giải quyết các bài toán phức tạp liên quan tới nhiều nhóm, dòng nghiệp vụ như: Dự báo số thu ngân sách, quản lý rủi ro với thị trường chứng khoán, thị trường bảo hiểm. Giai đoạn này đòi hỏi sự chuẩn bị sẵn sàng về nguồn lực, mô hình phân tích và dữ liệu cũng như đội ngũ chuyên gia về khoa học dữ liệu, chuyên gia trong từng lĩnh vực để đảm bảo xây dựng được mô hình hiệu quả cao trong thực tiễn.